ترموگرافی برای پیشگیری از حوادث و آتش سوزی
انجام ترموگرافی برای پیشگیری از حوادث و آتش سوزی
امروزه شناسایی عیب قبل از وقوع نه یک انتخاب بلکه یک الزام است . تجهیزات و ابزار اندازه گیری مدرن امروزی امکانات جدیدی را ایجاد کرده اند که بتوان بسیاری از عیوب را قبل از اینکه مخاطرات مالی و جانی بوجود آورند شناسایی نموده و با انجام اقدامات اصلاحی و پیشگیرانه از وقوع آنان ممانعت بعمل آورد. یکی از مفید ترین ،کارآمد ترین و سریع ترین ابزارهای تشخیص عیب دوربین های ترموگرافی میباشد. با استفاده از این دوربین ها میتوان نقاط داغ و مراکز تولید حرارت را در تجهیزات مکانیکی و بخصوص تجهیزات الکتریکی براحتی و از فاصله ایمن تشخیص داد. نقاط حرارتی که میتوانند با بی توجهی منجر به حوادث ناگوار و حتی ویرانگر شوند.
علت بیشتر حوادث آتش سوزی در منازل و انبار های بزرگ و صنایع به عیوب تجهیزات ساده برقی مانند پریز، کلید،کابل های اورلود شده و اتصالات نامناسب باز میگردد. به جرات می توان گفت تنها ابزاری که می تواند بیشتر این عیوب را بسرعت تشخیص دهد دوربین ترموگرافی است.
امروزه تصویر برداری حرارتی در بیشتر کشورهای جهان بخصوص استرالیا و کانادا یک الزام است و طبق استاندارد NFPA70 تجهیزات الکتریکی باید حداقل سالی یک تا دو بار به روش تصویر برداری حرارتی با دوربین های ترموگرافی مورد بازرسی قرار گیرند. در این کشورها امروزه هیچ شرکت بیمه ای قبل از انجام ترموگرافی کامل از تجهیزات الکتریکی یک کارخانه یا انبار آن را بیمه نمیکنند.
استاندارد NFPA 70 بمنظور طراحی، نصب و بازرسی ایمن تجهیزات الکتریکی تدوین شده است. سایر موارد مرتبط با ایمنی در کارهای تعمیرات الکتریکی در استاندارد NFPA 70B و NFPA 70E مورد توجه قرار گرفته است.
در استاندارد NFPA 70B که بعنوان استانداردی برای اجرای تعمیرات پیشگیرانه تجهیزات الکتریکی (EPM) می باشد” هدف از برنامه EPM کاهش مخاطرات جانی که میتواند ناشی از خرابی یا عملکرد ناصحیح تجهیزات و یا سیستم های الکتریکی ایجاد شود ” اعلام شده است. اجرای صحیح برنامه EPM حوادث ، خروج های بدون برنامه ریزی و یا خرابی های پر هزینه را کاهش داده و موجب حفظ تجهیزات و جان افراد می گردد . بدون برنامه EPM مدیران سازمان ها ریسک های بزرگی از خرابی تجهیزات الکتریکی و عواقب آنرا متقبل می شوند.
تاکید دیگر این استاندارد بر این مطلب است که :” زوال تدریجی تجهیزات الکتریکی امری طبیعی است اما خرابی تجهیزات غیر قابل پیشگیری نمی باشد. همزمان با نصب تجهیزات و شروع کار آنها فرآیند طبیعی زوال آغاز می گردد . بدون بازرسی ، فرآیند زوال میتواند منجر به عملکرد های ناصحیح و یا اشکالات الکتریکی گردد . یک برنامه کارآمد EPM میتواند این عوامل را تشخیص داده تا نسبت به رفع آنها اقدام گردد .”
در استاندارد NFPA بازرسی ترموگرافی یا تصویربرداری حرارتی مورد توجه قرار گرفته است . یک بازرسی ترموگرافی می تواند تعداد زیادی از موقعیت های بالقوه خطر را آشکار نماید . تشخیص مناسب و انجام عکس العمل مفید در مقابل این نوع موقعیت ها کمک بسیار زیادی در جلوگیری از وقوع بسیاری از حوادث و تلفات می تواند به دنبال داشته باشد. ترموگرافی میتواند بازدید های چشمی و بازرسی های معمولی خسته کننده را بسیار کاهش داده و بخصوص در مورد آشکار سازی شرایط زوال طولانی مدت بسیار کارآمد است . در این استاندارد برای صحه گذاری بازدیدهای ترموگرافی تجهیزات الکتریکی اشاره شده است که ترموگرافی روشی نسبتا ارزان قیمت است که اغلب با جلوگیری از خرابی تجهیزات و وقفه در تولید موجب صرفه جویی می گردد و بعنوان یک ابزار برای ارزیابی کارهای تعمیراتی انجام شده و تست های تایید نصب تجهیزات الکتریکی جدید بکار می رود.
استاندارد NFPA 70B به صراحت اشاره می کند بازدید های دوره ای مادون قرمز (ترموگرافی ) سیستم های زیر بار الکتریکی باید بصورت سالیانه و یا قبل از هر توقف انجام گردد . نقاطی که تجربه تلفات بار دارند و یا تغییرات محیطی ، بهره برداری یا شرایط بار پیدا کرده اند و تجهیزات نصب شده جدید باید مورد بازرسی های بیشتر (شش ماهه و یا سه ماهه) قرار گیرند.
باید توجه داشت تغییرات عمده ای در استاندارد NFPA 70E در ویرایش سال ۲۰۰۹ اعمال گردیده که ترموگرافی و اهمیت آنرا بیشتر مورد توجه قرار داده و همین مسئله اهمیت و توسعه این روش را در بازدید تجهیزات الکتریکی نشان میدهد . بدیهی است این استاندارد ها توجه ویژه ای به انجام کار ایمن در صنایع دارند . شرکت هایی که دنبال توسعه سود آوری ، مدیریت زمان و ایمنی هستند باید توجه خاص به توصیه های استاندارد تعمیرات پیشگیرانه الکتریک یعنی NFPA 70E داشته باشند. این استانداردها بطور کلی به ایمنی بیشتر و کاهش ریسک کارخانه و پرسنل می پردازند همچنین برای بازرسی های ترموگرافی تجهیزات الکتریکی بعنوان یک بخش حساس و کلیدی از برنامه های EPM اهمیت بسیاری داده و تجهیزات مکمل برای برنامه ترموگرافی بمنظور کاهش خطر ریسک برق گرفتگی ترموگراف ها را نیز مورد توجه ویژه ای قرار داده است.
امروزه موسسات مختلفی این خدمات را در اختیار شرکت ها و سازمان ها قرار می دهند که کمک شایانی در پیشگیری از حوادث بویژه حوادث آتش سوزی تجهیزات الکتریکی کرده است .شرکت مهندسی بهبود فرایند طنین نیز با کادری متخصص و مجرب و تجهیزات پیشرفته در زمینه ترموگرافی و مطابق با خط مشی تعیین شده شرکت به منظور کمک به پیشگیری از حوادث مختلف تجهیزاتی و انسانی در صنایع و سازمان ها ارائه خدمات ذیل را می نماید:
انجام بازرسی های ترموگرافی جهت تست تجهیزات الکتریکی (نصب شده ، تحت گارانتی ، و…)
انجام بازرسی های ترموگرافی قبل و بعد از انجام تعمیرات تجهیزات الکتریکی و گرمایشی
انجام بازرسی های ترموگرافی ادواری بمنظور کشف نقاط خطر آتش سوزی
انجام بازرسی های ترموگرافی موردی جهت عیب یابی تجهیزات مکانیکی و الکتریکی
انجام بازرسی های ترموگرافی بمنظور تعیین وضعیت مخازن سوخت و یا کیفیت عایق کاری
تهیه گزارشات مستند و مصور مرتبط با بازرسی های فوق
آموزش های توجیهی و مقدماتی در رابطه ترموگرافی و اصول آن
مشاوره و آموزش جهت پیاده سازی استاندارد های مرتبط
منبع : بهداشت، ایمنی و محیط زیست
نویسنده : اشکان شکوهی
